شومینه‌ها ساختارهایی آجری، سنگی و یا فلزی هستند که آتش را در خود نگاه می‌دارند و دود حاصل از سوختن را به بیرون از فضای زندگی منتقل می‌کنند و احساسی دراماتیک و گرما را برای اتاقتان به ارمغان می‌آورند. شومینه‌ها معمولا سه جزء اصلی دارند: آتشدان، دودکش و تزئینات بیرونی شومینه.
نکته بسیار مهمی که در مورد شومینه‌ها باید موردتوجه واقع شود این است که شومینه یک نقطه کانونی در فضای شماست؛ درنتیجه محل قرارگیری آن چیدمان اتاق شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد، چراکه نقطه کانونی (Focal Point)مرکز توجه است و مبلمان باید به سمت آن قرار گیرند، پس توجه کنید که شومینه‌هایی که در گوشه قرار می‌گیرند مناسب نیستند و بهتر است شومینه در مرکز فضا یا دیوار قرار بگیرد. اگر در جایی مجبور به استفاده از شومینه در گوشه و کنج فضا هستید حتما به طراحی پیرامون آن توجه کنید و فضایی دنج برای شومینه ایجاد نمایید.
چه شومینه‌ای؟ کجا؟
شومینه‌ها به دو صورت پیش‌ساخته و با مصالح بنایی قابل‌اجرا هستند و آنها را می‌توان ازنظر نوع سوخت به این صورت دسته‌بندی کرد: شومینه‌های هیزمی، گازی، الکتریکی و الکلی. باید بدانیم اگر می‌خواهیم در خانه شومینه داشته باشیم باید تمهیدات لازم برای آن از ابتدا اندیشیده شود. اگر در حال ساخت خانه‌ای هستید دستتان باز است که هرجایی که می‌خواهید شومینه‌تان را جانمایی کنید و متناسب با سوختش تجهیزات لازم و دودکش را انتخاب نمایید.
به خاطر داشته باشیم که اگر خانه‌ای که در آن زندگی می‌کنیم آپارتمانی است و شومینه و دودکش برای آن پیش بینی نشده است امکان تعبیه دودکش وجود ندارد. اشتباه رایجی که بیشتر برای دودکش بخاری‌های گازی اتفاق می‌افتد و با سوراخ کردن دیوار لوله دودکش را نصب می‌کنند نباید برای احداث شومینه جدید مورداستفاده قرار گیرد، چراکه ایمنی و سلامت شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
شومینه‌های برقی
شومینه‌های برقی معمولا پکیج‌هایی فلزی دارند و گرمایش آنها با کمک جریان الکتریسیته تأمین می‌شود، به همراه نور زرد و قرمز و شعله‌هایی از جنس پارچه که حس آتش را برای شما به ارمغان می‌آورند و یک فن که از بخش پایینی با کمک جریان هوای گرم تولیدشده کار گرمایش فضا را بر عهده دارد. شومینه‌های الکتریکی گرمای مطبوعی دارند (وزش باد گرم) اما ایرادی که دارند مصرف الکتریسیته زیاد و درنتیجه هزینه‌های پرداختی برای قبض برقتان زیاد خواهد بود و از سوی دیگر شما شعله‌های زیبا و طبیعی آتش را نمی‌بینید. اگر به دنبال این هستید که حتما شعله‌های واقعی آتش را ببینید و از آن لذت ببرید برای شما راهکاری وجود دارد و آن شومینه‌های الکلی است.
شومینه الکلی
شومینه‌های الکلی معمولا از یک یونیت استیل که سینی آتشدان و صفحه محافظ را شامل می‌شود تشکیل‌شده‌اند و چون تنها گرما تولید می‌کنند و فرآیند احتراقشان مانند چوب و سوخت‌های فسیلی تولید دی‌اکسید کربن و دود نمی‌کند، نیازی به دودکش و اتصال شومینه به فضای بیرونی وجود ندارد که موجب کاهش از دست دادن (پرت) حرارت می‌گردد. برخی از این نوع شومینه‌ها به‌صورت پرتابل هستند؛ یعنی امکان جابه‌جایی دارند و نیازی به نصب در جایی ثابت ندارند.
شومینه‌های مدرن که معمولا ترکیبی از شیشه و استیل هستند می‌توانند کاربردهای متعددی داشته باشند. علاوه بر اینکه شومینه‌ها به‌عنوان نقطه کانونی در فضا محسوب می‌شوند، می‌توانند به‌عنوان جداکننده فضاها از یکدیگر نیز کاربرد داشته باشند و حتی به‌صورت دوطرفه احداث شوند تا هر دو فضا بتوانند از گرما و شعله آتش بهره‌مند گردند.
نوسازی و تغییر در شومینه‌هایی که داریم
اگر در خانه‌تان شومینه‌ای دارید که ظاهر مطلوبی ندارد با تغییر و به‌روزرسانی ساختار قدیمی شومینه‌تان هم انتخاب زیبایی شناسانه خود را جایگزین آنچه دارید کنید و هم ارزش‌افزوده‌ای برای فروش خانه‌تان ایجاد نمایید. در قسمت بالایی شومینه‌های قدیمی‌تر معمولا تزئیناتی از آجر، گچ‌بری و مانند آنها استفاده شده است. اگر این ظاهر برایتان مطلوب نیست کم‌هزینه‌ترین کاری که می‌توان انجام داد رنگ‌آمیزی آنها با رنگ‌هایی مثل رنگ سفید و یا پوشاندن بدنه با مصالحی دیگر مثل چوب، کاشی و ... است.
می‌توانیم بخش بالایی را که معمولا برای پوشش دودکش ساخته می‌شود تخریب نموده و آن را به فرمی جدید با مصالح مطلوبمان بسازیم. برای مدرن بودن شومینه بهتر است از فرم‌های مکعب، مربع و خطوطی با زوایای قائمه استفاده کنیم، از تزئینات (مثل گچ‌بری ، آیینه‌کاری و ...) پرهیز نماییم و سعی کنیم سطوحی نسبتا خالص و کم جزئیات بسازیم.
می‌توانید به‌جای شومینه کهنه‌تان از شومینه‌های پیش‌ساخته چدنی و سنگی استفاده کنید. هم‌چنین با افزودن قفسه‌ها و یونیت‌هایی در کنار یا بالای شومینه برای قرار دادن کتاب یا لوازم تزئینی و قاب عکس‌های خانوادگی، ترکیب‌بندی جدیدی ایجاد کنید تا نقطه کانونی جذابتان گزینه‌های مطلوب گوناگونی در فصول مختلف برای ارائه به چشمان ناظران داشته باشد؛ از رقص شعله‌های آتش‌گرفته تا آثار هنری و از کتاب‌های نفیس و خواندنی تا خاطرات عکس‌های خانوادگی.